Trafik Kazalarında Yüzde Kalıcı İz ve Tazminat Hakları

Resmî verilere göre ülkemizde her yıl 100 binden fazla kişi trafik kazaları sonucunda yaralanmaktadır. Büyük şehirlerde artan nüfus ve araç sayısı, kazaya karışma ihtimalini de artırmaktadır. Bu makalede, trafik kazası sonucunda yüzde kalıcı iz veya sabit iz oluşması halinde mağdurların tazminat hakları ele alınacaktır.

1. Trafik Kazası Sonucu Yüzde Kalıcı İz ve Tazminat Talebi

Trafik kazaları sonucunda mağdurlar, maddi ve manevi tazminat talep edebilirler. Özellikle yüzde sabit iz maluliyet oranı belirlenmişse, tazminat hesaplamaları bu oran dikkate alınarak yapılmaktadır.

• Maddi Tazminat: Kişinin yüzündeki kalıcı iz, ekonomik geleceğini etkiliyorsa, TBK’nın 57. maddesi kapsamında ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan zararlar talep edilebilir.
• Manevi Tazminat: Kazanın mağdurda yarattığı psikolojik etkiler, sosyal yaşamı ve ruhsal sağlığı üzerindeki olumsuz etkiler dikkate alınarak manevi tazminat talep edilebilir.
• Sigorta Şirketine Başvuru: Karşı tarafın sigorta şirketine karşı zorunlu sorumluluk sigortası kapsamında tazminat talep edilebilir.

2. Yüzde Sabit İz Maluliyet Oranı ve Tazminat Miktarı

Kalıcı iz, derinlik, doku kaybı ve iyileşme durumuna bağlı olarak maluliyet oranı belirlenerek sakatlık kapsamında değerlendirilebilir. Bu durumda:

• Yüzde sabit iz maluliyet oranı, uzman doktorlar tarafından belirlenir.
• Yüzde sabit iz manevi tazminat miktarı, kazazedenin mesleki ve sosyal yaşamına etkisine göre değişiklik gösterebilir.
• Yüzde kalıcı iz maddi tazminat, mağdurun çalışma hayatını etkileyen bir faktör olması halinde hesaplanarak ödenir.

3. Tazminat Davalarında Süreler ve Başvuru Yolları

Trafik kazalarından kaynaklanan tazminat taleplerinde zamanaşımı süresi önemlidir:

• Genel zamanaşımı süresi kaza tarihinden itibaren 2 yıl olarak düşünülse de,
• Eğer trafik kazası bir ceza davasına konu olmuşsa, Türk Ceza Kanunu kapsamında en az 8 yıl süreyle dava açılabilir.
• Tazminat sürecini hızlandırmak için Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuruda bulunmak mümkündür.

4. Trafik Kazası ve Sigorta Şirketlerine Karşı Açılan Davalar

Kaza mağdurları sigorta şirketine karşı doğrudan tazminat davası açabilirler. Karayolları Trafik Kanunu Madde 97, zarar görenlerin sigorta şirketine başvurarak tazminat talep edebileceğini düzenlemektedir.

Ayrıca, trafik sigortası bulunmayan araçlarla yapılan kazalarda mağduriyetin giderilmesi için Güvence Hesabı’ndan tazminat talep edilmesi mümkündür.

Yargıtay Kararı

Yargıtay 17. Hukuk Dairesi – Karar: 2017/4410

Somut olayda davacı vekilince davacının kaza sonucu yüzünde sabit iz kaldığından ekonomik geleceğin sarsılması nedeni ile 20.000,00 TL maddi tazminat talep edilmiş, ilk derece mahkemesince davacının Anadolu Üniversitesi Sosyal Hizmetler Bölümü öğrencisi genç bir kız olması, iş hayatında çehrede sabit eser oluşması nedeniyle sıkıntı yaşayacağı, Borçlar Kanunu’nun 42/2. maddesi uyarınca uğranılan maddi zararın kapsamının ve parasal değerinin mahkemece takdir edilmesi gerektiği gerekçesiyle 10.000,00 TL ekonomik geleceğin sarsılmasından kaynaklı gelir kaybı nedeniyle tazminata hükmedilmiştir.

Dosya içerisinde yer alan davacının fotoğraflarından yüzündeki izlerin sabit nitelikte olduğu anlaşılması bakımından, davacının Sosyal Hizmetler Bölümü öğrencisi olup ileride yüzündeki izlerin mesleğe kabulden sonra yapmış olduğu işin sosyal nitelikte insanlarla sürekli iletişim içerisinde olmasını gerekli kıldığı da göz önüne alındığında kişinin yüzündeki yaralanma sonucu oluşan izlerin yalnızca mesleğe kabulde değil kariyer olarak mesleğinde yükselmesinde de etkileri değerlendirilip açıklanan yönlerden gerekli araştırma yapılarak davacının yüzündeki sabit iz niteliğindeki yaralanma nedeni ile ekonomik geleceğin sarsılması sonucu oluşan zararın uzman bilirkişi tarafından belirlenmesi gerekirken eksik araştırma ile yazılı olduğu şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.

Sonuç

Trafik kazası sonucunda yüzde kalıcı iz ve sabit iz oluşması, mağdur açısından hem maddi hem de manevi kayıplara neden olabilmektedir. “Yüzde sabit iz maluliyet oranı”, “yüzde sabit iz manevi tazminat miktarı”, “yüzde kalıcı iz maddi tazminat” gibi konular mağdurun ekonomik ve psikolojik haklarını belirleyen önemli unsurlardır. Hak kaybına uğramamak için tazminat süreçleri hakkında bilinçli olmak ve yasal süreleri kaçırmamak büyük önem taşımaktadır.