Teknoloji, hayatın her alanında etkisini göstererek sınırsız bir sanal dünya sunar hale gelmiştir. İnternet sayesinde birkaç saniye içinde dünyanın diğer ucundaki olaylar, kişiler ve gelişmeler hakkında bilgi edinmek ve kilometrelerce uzaktaki insanlarla iletişim kurmak mümkündür. Bu ilerleme, bir yandan günlük yaşamı kolaylaştırırken diğer yandan kişisel verilerin korunması ve temel hakların sınırlarının yeniden tanımlanması ihtiyacını doğurmuştur.

Bu noktada kişisel veri kavramı ortaya çıkmış, beraberinde ise kişisel verilerin korunması hakkı ve unutulma hakkı gibi yeni hukukî tartışmaları gündeme taşımıştır. Sanal ortamda paylaşılan en küçük bilginin dahi hızla yayılması, bireylerin kendi üzerindeki kontrol gücünü kaybetmesine yol açmaktadır. Dolayısıyla unutulma hakkı, dijitalleşmenin doğal bir sonucu olarak önem kazanmaktadır.

Unutulma Hakkı Nedir?

Unutulma hakkı, dijital hafızada yer alan bireylere ait rahatsız edici kişisel içeriklerin, ilgili kişinin talebi üzerine kalıcı şekilde ortadan kaldırılması veya erişimin engellenmesi olarak tanımlanır. Burada dikkat çekici husus, teknolojik gelişmelerin öngörülemeyen yönleri nedeniyle bu hakkın kapsamının geniş ve esnek bırakılmasıdır.

Örneğin; Google arama sonuçlarından içeriklerin kaldırılması, unutulma hakkının en bilinen uygulamalarından biridir. Ancak bu içerikler tamamen silinmemekte, yalnızca arama motorları üzerinden erişilebilirliği engellenmektedir.

Metaverse ve Yeni Tartışmalar

Günümüzde Metaverse gibi sanal dünyaların ortaya çıkmasıyla birlikte kişisel veriler yeni bir boyut kazanmıştır. Kişilerin kendilerine ait dijital karakterler yaratabilmesi, gerçek dünyada geçerli hak ve özgürlüklerin sanal dünyaya nasıl yansıyacağı konusunda belirsizlikler doğurmuştur.

• Gerçek dünyada ölen bir kişinin mirasçılarının unutulma hakkı talebinde bulunup bulunamayacağı halen tartışmalıdır.

• Aynı şekilde, Metaverse’te oluşturulan bir karakterin sahibinin ölümünden sonra bu karakterin unutulma hakkı kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği henüz netlik kazanmamıştır.

Bu durum, unutulma hakkının gelecekte nasıl uygulanacağına ilişkin yeni hukukî sorunların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.

Unutulma Hakkının Sınırları

Unutulma hakkı, içeriklerin tamamen ortadan kaldırılmasını garanti etmez. Daha çok, bu içeriklere erişimi kolaylaştıran bağlantıların silinmesini sağlar. İnternetin doğası gereği bir içeriğin tamamen yok edilmesi çoğu zaman mümkün değildir. Bu nedenle unutulma hakkı, dijitalleşmenin hızına yetişmekte güçlük çeken bir düzenleme alanı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Sonuç

Dijitalleşmenin hızla geliştiği günümüzde, unutulma hakkı yalnızca kişisel verilerin korunmasıyla sınırlı kalmamakta, aynı zamanda bireylerin mahremiyet hakkı ve özgürlük alanlarının sınırları ile doğrudan bağlantılı hale gelmektedir. Bu nedenle mevcut hukuk düzenlemeleri ışığında unutulma hakkının kapsamı yeniden ele alınmalı ve yeni teknolojilere uygun şekilde geliştirilmelidir.